Quảng Thọ, Quảng Phú, Quảng Công là những địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế trong xây dựng NTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu của tỉnh. Minh chứng điều này khi các xã là các địa phương đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn NTM. Phát huy tiềm năng, lợi thế, các địa phương này phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao vào cuối năm 2023, nhưng nhiệm vụ này xem ra không hề dễ dàng.

Chủ tịch UBND xã Quảng Thọ, ông Trần Kìm thông tin, đến giữa năm 2023, địa phương mới chỉ có 14/19 tiêu chí đạt chuẩn NTM nâng cao, còn 5 tiêu chí quan trọng đều chưa đạt. Đây cũng là thực trạng chung của các địa phương đang xây dựng NTM nâng cao của huyện Quảng Điền. Trong đó, giáo dục được coi là nền tảng thúc đẩy phát triển các lĩnh vực kinh tế, xã hội thì đến nay cơ sở vật chất dạy học vẫn chưa hoàn thiện theo yêu cầu.

Tiêu chí thông tin và truyền thông tại các địa phương chưa đạt khi yêu cầu tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến trên tổng số hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính của các xã đạt tối thiểu 50%; trong khi đó hiện nay, tỷ lệ hồ sơ phát sinh trực tuyến mức độ 3 và 4 tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của các xã đạt 44,4%. Tỷ lệ người dân trong độ tuổi lao động được phổ biến kiến thức về sử dụng máy tính và kỹ năng số cơ bản đạt tối thiểu 70% là tiêu chí khó thực hiện...

Theo đánh giá của UBND huyện Quảng Điền, việc tuyên truyền, vận động người dân nâng cao hiểu biết, tích cực tham gia xây dựng thôn NTM kiểu mẫu ở các địa phương còn hạn chế. Một số địa phương chưa thật sự vào cuộc một cách quyết liệt, chưa phát huy sức mạnh của tập thể, hệ thống chính trị để vận động Nhân dân chung sức xây dựng NTM. Một số xã xây dựng kế hoạch thực hiện xây dựng xã NTM nâng cao, kiểu mẫu, vườn mẫu nhưng chưa có kế hoạch cụ thể, chi tiết lộ trình về nhiệm vụ, giải pháp, nguồn lực thực hiện cụ thể đối với từng tiêu chí chưa đạt, tiêu chí phấn đấu thực hiện trong từng năm, từng giai đoạn.

Giai đoạn 2021-2025 đã triển khai hơn hai năm, song đến cuối năm 2022 cơ bản hệ thống văn bản quy định về cơ chế chính sách và hướng dẫn thực hiện chương trình (cấp Trung ương và cấp tỉnh) mới cơ bản hoàn thiện. Thời gian đầu triển khai các văn bản còn chưa đủ cơ sở pháp lý để thực hiện phần nào ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện chương trình xây dựng NTM, NTM nâng cao.

Việc áp dụng đánh giá thực hiện theo Bộ Tiêu chí NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025 gặp một số khó khăn với nhiều chỉ tiêu đạt chuẩn tương đối cao và bổ sung thêm nhiều chỉ tiêu mới so với giai đoạn trước. Chẳng hạn, theo Thông tư số 13/2020/TT-BGDĐT ngày 26/5/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định tiêu chuẩn cơ sở vật chất các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học và Thông tư số 14/2020/TT-BGDĐT ngày 26/5/2020 của Bộ Gáo dục và Đào tạo ban hành quy định phòng học bộ môn của cơ sở giáo dục phổ thông thì để các trường học các cấp đạt tiêu chuẩn cơ sở vật chất mức độ 1 và mức độ 2 là rất khó. Điều này đòi hỏi phải đầu tư nhiều kinh phí để xây dựng các phòng bộ môn, trong khi ngân sách Nhà nước còn hạn chế. Kinh phí đầu tư từ Trung ương, tỉnh cho chương trình xây dựng xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu nói chung còn thấp; trong khi ngân sách huyện, xã còn khó khăn nên chưa đáp ứng được yêu cầu của các tiêu chí. Một số tiêu chí rất khó thực hiện như tiêu chí số 7 về tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, tiêu chí số 8 về thu nhập (năm 2023 phải đạt 63 triệu đồng/người/năm)...